Krop in de keel bij het vernemen van het overlijden van Julia, de 91-jarige bazin van de onvergelijkbare Bostella in Essen-Hoek. Op 40-jarige leeftijd en als moedige weduwe met vier kinderen pakte zij het café ‘met een verdachte reputatie’ om den brode over. Op de kansel verbood de pastoor de mannelijke parochianen om dit ‘oord des verderfs’ te bezoeken. Maar Julia deed verder en ging zelfs koersen organiseren om het hoofd boven water te houden.
In de 51 jaar dat ze het café openhield heeft ze amper een dag niet achter haar toog gestaan, “want waar moesten haar klanten anders naar toe?”, vertelde ze me. Onvergetelijk was ook het handeltje dat in het café draaide. Allerlei te koop aangeboden spullen werden op en naast het afgedekte biljart uitgestald. Na bezoek aan de Bostella kwam ik thuis met tien kilo aardappelen, geraniums, sokken, onderbroeken, zakdoeken en wat nog meer. Eén keer was ik een aangekochte worst van een halve meter in de koffer van de auto vergeten. Helaas was het zomer, dus vond ik hem een week later op de bodem van de koffer terug, langzaam bewegend van links naar rechts, fier gedragen door enkele honderden witte maden.
Het café van Julia was een unicum. En Julia zelf ook. Van welke cafébazin werd er een film gedraaid? Ik vergeet nooit het interview dat ik zo’n twintig jaar geleden van haar afnam en de wijze raad die ze doorlopend over haar café uitstrooide. Vanuit het verre Essen-Hoek belde ze me zelfs enkele keren op om te vragen hoe het mij ging, daar in het verre Berchem. De omgekeerde wereld. Julia is er niet meer, met haar verdwijnt meteen haar café. Waar moeten die vele tientallen klanten nu heen?
Vaarwel Julia. In Essen en omstreken leven honderden herinneringen aan jou nog vele tientallen jaren verder. En die pastoor van Essen-Hoek, die is hopelijk al jaren geleden van zijn kansel gevallen. Zonder Julia is de Bostella inderdaad hetzelfde niet meer. Maar anderzijds, zou het geen prachtige hulde aan Julia zijn om het café te behouden, om haar levenswerk verder te zetten? Het is een stijlvol gebouw, het heeft een trouw publiek, een prachtige ligging in de optiek van het almaar groeiend fietstoerisme en mensen hebben – Corona heeft het bewezen – hoe langer hoe meer behoefte aan plekken waar ze elkaar kunnen ontmoeten. Ik denk dat de Bostella een bijdrage kan leveren aan de leefbaarheid van Essen-Hoek. Een café is dé ontmoetingsplek bij uitstek en spijtig genoeg worden cafés hoe langer hoe meer vervangen door … appartementen. Op die manier maken we onze dorpen kapot. Ik denk dat ook het gemeentebestuur een stuwende rol kan spelen bij het laten voortbestaan van De Bostella. Diegene die het café verderzet kan op Julia’s steun rekenen: ze zit er in de muren!
Ik hou mijn hart vast als ik over enkele maanden vanuit Berchem in Essen Hoek passeer en voor de leegstaande Bostella een plakkaat aantref: ‘Hier verrijst binnenkort appartementencomplex ‘Residentie Bostella’. Dan valt de pastoor van Essen-Hoek niet alleen voor de tweede keer van zijn kansel, maar zakt de hele kerk in.
Jan Van den Bossche