Noordernieuws.be Nieuwsmagazine van de Noorderkempen
Capoeira is een vechtsport die, ondanks dat die wereldwijd beoefend wordt, niet heel erg bekend is. Deze sport werd honderden jaren geleden door slaven uit Afrika meegenomen naar Bahia, Brazilië, van waaruit het zich verder verspreidde over het land.
Dekmantel
De slaven werden namelijk allemaal over Brazilië verspreid, zodat ze zo min mogelijk konden communiceren en de controle gehouden kon worden. Zo kwamen mensen bij elkaar uit de diverse Afrikaanse landen, met hun eigen muziek, die zich met die van de anderen vermengde. Maar eigenlijk was de muziek een dekmantel voor de vechtsport, die ze beoefenden. De slaven trainden stiekem op een open plek, die ze capoeira noemden.
Meester in capoeira
Marcio Gonçalves Almeida (41) werd in Rio de Janeiro, Brazilië, geboren en is enthousiast beoefenaar van capoeira. “Mijn oom was meester in capoeira, hij gaf me al les toen ik acht jaar oud was en ik vond het geweldig”, vertelt Marcio. “In Brazilië zijn veel vechtsporten, maar dit had echt mijn belangstelling. Het eerste dat je leert is zelfverdediging en zelfvertrouwen, weten dat je op je lichaam kunt vertrouwen.”
Koorden
“Als je zes maanden traint, krijg je een groen, gevlochten touw, de cordel, daarna per jaar een andere kleur: eerst groen, dan groen en geel, geel en groen, geel, geel en blauw, blauw en geel, blauw en uiteindelijk wit. Dat zijn de kleuren van de Braziliaanse vlag en geven het niveau aan waar je op traint. Een grijs koord geeft aan dat iemand van een andere groep komt en na een jaar krijgt hij of zij het koord dat bij het niveau hoort. Een wit koord is het hoogste niveau. Voor elke kleur of kleurcombinatie staat een bepaalde tijd, voor het witte koord moet je 57 jaar capoeira ‘spelen’. Spelen, want capoeira is naast een vechtsport ook een spel en een dans. Ik zit nu op het niveaus van het groen en witte koord, daar heb ik dus 33 jaar voor getraind.”
Sociale sport
“Bij de lessen in zelfvertrouwen leer je dat je een ander aankan. Door die wetenschap leer je dat je capoeira niet zomaar mag gebruiken, omdat het gevaarlijk kan zijn. Je leert dat je je gewoon om moet draaien en weggaan, tenzij de ander je naar het leven staat. Capoeira houdt je lichamelijk en geestelijk fit. Het is een sociale sport, waarbij je veel mensen leert kennen en zo heb ik ook mijn vrouw leren kennen.”
Typisch Braziliaans
“Ik gaf les bij een sportschool in Rio de Janeiro: Capoeira Martins. Mijn vrouw was in Rio voor een project. Ze wilde iets echt Braziliaans proberen en besloot les te nemen in capoeira, wat typisch Braziliaans is. Na een poosje gingen we samen uit en werden we een koppel. In eerste instantie wilde ze in Brazilië blijven, maar het papierwerk was zo enorm, dat het beter was naar Europa te gaan. Ik was elektricien en het zou niet moeilijk zijn om hier werk te vinden en dat was ook zo. Eerst heb ik nog in Nederland gewerkt, nu in België. Ik woon hier nu negen jaar en geef, naast mijn baan, ook les in capoeira, in Essen en Kalmthout.”
Muziek
“Onze dochters Liza (5), Puck (4) en mijn zoon Michael (15) leren ook capoeira en dat vinden ze erg leuk. Capoeira is een levensstijl die veel rust brengt, je voelt je blij en ontspannen. De muziek maak je ook zelf. Ik heb een atabac, dat is een soort trommel, gemaakt van Braziliaans hout en overspannen met koeienhuid, die ik uit Brazilië heb meegenomen. Net als een berinbau, dat is een kalebas aan een boog van warm hout en een snaar, die je bespeelt terwijl je een caxixi (soort rammelaar) beet hebt. In je hand een steen, waar je de tonen van de snaar mee maakt. Ook een agogo, een instrument met twee soorten noot van verschillende formaten en hout dat je met een stokje bespeelt.”
Levensstijl
“Die instrumenten gebruik ik tijdens de trainingen, vaak samen met andere spelers. Dan zit je in een cirkel, roda di capoeira, en in die cirkel spelen twee mensen capoeira, begeleid door het ritme van de muziek waar ook bij gezongen wordt. Ik geef twee keer in de week les en probeer daarvoor of daarna zelf ook te trainen. In het weekend, als het uitkomt, doe ik in Wuustwezel het BMX parcours. Maar capoeira is mijn grote liefde, waar ik mijn leven zoveel mogelijk naar inricht. Het is meer dan een hobby, het is een levensstijl, een passie.”
Foto’s: Marcio Gonçalves Almeida, Noordernieuws.be
NN
27
