CD&V: Bestuursakkoord bevat sterke maar ook vage doelstellingen

Met een maand vertraging kreeg ook de gemeenteraad het bestuursakkoord van N-VA/PLE en Vooruit te zien. Vanuit de fractie van cd&v Essen werd het akkoord constructief en kritisch bestudeerd. Fractieleider Steff Nouws nam tijdens de gemeenteraad kort het woord om de positieve zaken te benoemen en hun zorgen aan de kaak te stellen.

Repliek CD&V Essen op het Bestuursakkoord 2025-2030

Beste burgemeester en schepenen, collega-raadsleden,

Burgemeester, allereerst dank voor de toelichting bij dit bestuursakkoord. Het is een lijvig document en een belangrijk richtsnoer voor het planningsjaar 2025 binnen het meerjarenplan. Als CD&V Essen hebben we dit akkoord met een open blik bestudeerd en nemen we graag de gelegenheid om hierop te repliceren. Ik probeer dit zo gebald en tot the point mogelijk te doen. De voorzitter kreeg al wat stress bij het verschijnen van het artikel in het HLN waarmee men zich kon verwachten aan een ‘spervuur’ aan vragen. Ik kan je gerust stellen, Dirk. Ik ben niet van plan om er een marathonzitting van +45 uur van te maken

Het bestuursakkoord telt 620 ‘doelstellingen’, maar bij nadere analyse blijkt dat 248 daarvan starten met termen als ‘we behouden’, ‘we blijven’, ‘we bestendigen’, ‘we zetten verder’. Dat roept de vraag op: hoe vernieuwend is dit akkoord werkelijk? De stilstand die de vorige besturen werd verweten, lijkt in dat opzicht relatief. We noteren met enige ironie dat N-VA/PLE nu veel van het bestaande beleid voortzet. We zijn blij dat de goede zaken van het vorige bestuur dan eindelijk worden opgemerkt!

Daarnaast vinden we een aantal doelstellingen eerder oppervlakkig of vanzelfsprekend voor een openbaar bestuur. Enkele voorbeelden:

“We zoeken actief naar een geschikte locatie voor een volwaardige Kringwinkel met een breder aanbod.”
“We zorgen voor een goede huisvesting voor de Oxfam-Wereldwinkel en Coopsaam.”
“Het bestuur aanvaardt niet dat mensen ongelijk behandeld worden.”
Dit zijn zaken die óf zonder grote bestuurlijke inspanningen gerealiseerd kunnen worden óf evidenties zijn die in elk beleid thuishoren.

Wat vinden we positief?

Uiteraard herkennen we in het bestuursakkoord ook positieve punten die we graag ondersteunen. De verdere investeringen in verkeersveiligheid zijn van groot belang en zullen tastbaar zijn voor onze inwoners. Al wil ik hier meegeven dat er in het bestuursakkoord weinig concrete maatregelen worden genomen, op wat vage plannen en de ‘doorstart’ van het mobiliteitsplan na. Het vrijetijdsleven – de mayonaise die onze gemeenschap verbindt – krijgt de ruimte om zich verder te ontwikkelen. We juichen toe dat er aandacht blijft voor de gemeentelijke infrastructuur en dat er een langetermijnvisie wordt gehanteerd. Duidelijkheid in de doelstellingen is een pluspunt, zowel voor de onderhandelaars als voor de inwoners.

Waar maken we ons zorgen over?

Toch zijn er ook een aantal zaken die ons zorgen baren. Zo wordt er expliciet gesproken over beslissingen rond de kerken, het (niet) voortbestaan van adviesraden, het VVV-kantoor en ’t Kabaske. We horen van betrokkenen dat zij niet akkoord zijn met bepaalde doelstellingen en zich zorgen maken over de toekomst. Dit kan leiden tot polarisatie en weerstand, wat we als contraproductief beschouwen.

Verder zien we tegenstrijdigheden in het bestuursakkoord:
-Er wordt gesproken over het vermijden van een hoge personeelsdruk, terwijl er tegelijkertijd meer rapportering en hogere investeringen worden gevraagd.
-Er wordt gesteld dat zwaar verkeer via de N117 moet worden omgeleid, maar er is nauwelijks aandacht voor veilige oversteekpunten.
-Het vrijetijdscentrum moet in eigen beheer worden uitgebaat, maar dat mag niet ten koste gaan van de dienst vrije tijd – hoe verzoen je die twee?
-Sommige voorgestelde maatregelen, zoals een uitbreiding van GAS-boetes, zijn wettelijk niet eens mogelijk.
-Betaalbaar wonen en de stationsomgeving

Het akkoord stelt dat er meer sociale woningen komen, maar geeft geen antwoord op bestaande problematieken. Wonen moet betaalbaar blijven voor jonge gezinnen, maar tegelijkertijd wordt de belasting op onbebouwde percelen afgeschaft, een duurzame bouwcode ingevoerd en regels voor grote projecten aangescherpt. Dit lijkt de woningprijzen eerder te zullen opdrijven dan te verlagen.

Over de toekomst van het oude Gasthuis wordt met geen woord gerept, terwijl dat nochtans een strategische site is in Essen.

En wat met de stationsomgeving? Ik mis het plan voor de stationsomgeving. Tijdens het debat op ATV werd gesproken over de hoge onveiligheid in deze omgeving en dringende maatregelen die er nodig zijn. In dit bestuursakkoord wordt er enkel gesproken over een langetermijnvisie. Het streng controlen van vapeshops en nachtwinkels heeft niets met deze buurt te maken.

Landbouw en lokale economie

Op het vlak van landbouw vinden we weinig vertrouwen in de sector terug. Zonevreemde functiewijzigingen moeten maximaal worden beperkt, er wordt maximaal gesproken over dat kleine landschapselementen en minder interessante landbouwgrond moet worden herbestemd. Ook over de LAR wordt, in tegenstelling tot andere adviesraden, in het bestuursakkoord niet gesproken. Hoewel er wordt gesproken over een visie op landbouw, klinkt die voorlopig weinig hoopvol. Essen is een plattelands- en landbouwgemeente bij uitstek. Dit moet zo blijven. Er staat terecht in het bestuursakkoord dat landbouw en milieu geen tegenstellingen moeten zijn. Het bestuursakkoord geeft alvast geen evenwicht tussen deze twee domeinen.

Ook de plannen rond lokale economie blijven onduidelijk. Het resterende deel van Rijkmaker moet zinvol ingevuld worden, o.a. met de technische dienst van de gemeente. Maar hoe kan de nieuwe medewerker rond lokale economie Essen aantrekkelijk maken voor bedrijven? Waar is de brede strategie om ondernemers aan te trekken en de werkgelegenheid te stimuleren? Er zullen nochtans grote uitdagingen rond werkgelegenheid komen als de werkloosheidssteun stopt na 2 jaar.

Financiën en investeringen

Het bestuursakkoord bevat veel ambitieuze investeringen: de Kapelstraatsite, een nieuwe sporthal, een zwembad, extra subsidies, een vrijetijdscentrum… Maar hoe zal dit allemaal worden gefinancierd? Een zwembad bouwen met enkel de bovenlokale subsidies van 150.000 euro per jaar is bij lange na niet voldoende. Er zullen keuzes gemaakt moeten worden en we verwachten dat de gemeenteraad, samen met de adviesraden en de inwoners, hierin een centrale rol krijgt. Participatie stond namelijk hoog op de agenda. Hoe ziet het nieuwe bestuur communicatie en participatie met en door de burgers?

We merken ook dat een externe firma werd aangesteld om het Beleids- en BeheersCyclus (BBC)-document op te stellen, met een kostenplaatje van 25.000 euro. Daarin werd geen enkele participatie opgenomen. Dit is een gemiste kans en past niet binnen de beloofde transparante besluitvorming.

Conclusie

Het bestuursakkoord bevat goede elementen en continuïteit waar nodig, maar mist nog heel wat duidelijkheid op cruciale punten. Het blijft te vaak bij vage intenties, zonder concreet plan van aanpak. Het is tijd dat die mist opklaart. We hopen dat de gemeenteraad en adviesraden wél de kans krijgen om actief mee te sturen en zullen dit kritisch blijven opvolgen.