Noordernieuws.be Nieuwsmagazine van de Noorderkempen
Iets kan je al heel lang boeien en ondanks dat, begin je er toch pas wat later aan. Ed Vogel (77) was altijd al geïnteresseerd in draaiorgels, toen hij in de veertig was kocht hij zijn eerste.
Mijn eerste orgel
“We kwamen terug van vakantie en zagen een piano- en orgelbouwer bij Keulen.” vertelt Ed, “Ik had altijd al het idee om een draaiorgel te kopen. Ik kan geen noot lezen, maar ben zeker niet a-muzikaal en zo’n orgel kun je nog makkelijk draaien. Ik heb er eentje gekocht waar ik meteen verliefd op was. Thuisgekomen nodigde ik al onze buren uit om te kunnen luisteren en ze vonden het prachtig!”
Spelen op locatie
“De voorzitter van het dorp waar ik toen woonde, hoorde over mijn draaiorgel en vroeg me die op zaterdag te komen spelen. Dat deed ik en na anderhalf uur kwam er een meneer naar met toe en vroeg of ik ook op locatie kwam spelen. Ik zei: ‘Ik doe niks anders’, maar vertelde niet dat dit mijn eerste keer was. Ik heb toen op zijn 12 ½ jarige bruiloft gespeeld.”
Harmonipan 26-er
“Dat eerste orgel, dat heb ik nog steeds, een Harmonipan 26-er. Dat is een orgel met 26 pijpen. Een orgel wordt altijd genoemd naar de bouwer, dus de officiële naam is: Hofbauer 26-toets. Eén keer heb ik zo’n groot draaiorgel gehad, maar dat vond ik niks. Daar sta je achter en je ziet niemand.”
Franse chansons
“Een jaar later waren we op wintersport en kwamen bij een bouwer aan de Bodensee, daar hadden we via-via van gehoord. Die man heette Raffin en daar kocht ik een Raffin 20-er tongenorgel. Een tongenorgel heeft in plaats van pijpen koperen plaatjes, net zoals je in een mondharmonica hebt. Die plaatjes zorgen weer voor een net ander geluid. Een geluid dat uitermate geschikt is voor Franse chansons.”
Orgel mee op vakantie
“Het is een makkelijk hanteerbaar orgel en qua geluid is die lieflijker dan de Hofbauer, die weer wat scheller is dan de Raffin. De Raffin kan je ook met een riem om je schouders dragen. Als we op vakantie zijn, neem ik altijd een orgel mee en draai dat wanneer ik er zin in heb. Hangt er ergens een saaie sfeer, dan vrolijk je die meteen op!”
Orgel voor mijn vrouw
“We waren een keer op een draaiorgelfestival in Linz am Rhein in Duitsland, waar ik een Erman 20-er kocht. Een uitgelezen orgeltje voor mijn vrouw: compact en maar 6 kilo. Mijn vrouw was er erg blij mee, althans, dat maak ik mezelf wijs. Orgels hebben niet allemaal metalen pijpen, er zijn er ook met houten pijpen. Het geluid van houten pijpen is zachter, warmer, maar ze zijn heel erg weersgevoelig. Dus heb je vochtige dagen, dan reageren ze daar meteen op. De toon kan dan gaan ‘zeuren’, niet vals maar wel er tegenaan. Qua geluid vind ik metalen of houten pijpen even mooi.”
Als je kan dansen, kan je ook aan draaiorgels draaien
“Het laatste orgel dat ik kocht, was een Erman 27-toets, dat was na een tip van mijn zus. Ik herkende het orgel, omdat we die hadden gezien bij de bouwer van het andere andere Erman orgel. De naam stond bij deze namelijk niet op de kast. Het draaien van een orgel is niet moeilijk, als je kan dansen kan je ook draaien. Je moet naar de muziek luisteren, dan weet je of het sneller of juist langzamer moet. Het is wel vermoeiend, maar daar wen je aan.”
Mensen kijken
“De onderstellen heb ik zo aangepast, dat ze precies op de goede hoogte zijn. Mijn vrouw heeft een speciaal bankje waar ze op staat. En je moet er op letten dat je met je arm draait en niet met je schouder. De charme van een draaiorgel is dat je vrij bent, je ontmoet mensen en je kan lekker mensen kijken.”
Beloning van boven
“We waren een keer in Pau in Zuid-Frankrijk en bezochten daar het kasteel. Ik liep daar met het orgel rond dat we hadden meegenomen en speelde Franse Chansons. Boven ging er ineens een raam open en werd er een w.c. papiertje met muntjes naar beneden gegooid.”
LW
Hebt u ook zo’n bijzondere hobby waar u graag eens over wilt vertellen? Neem dan contact met ons op via de contactpagina en we nemen u graag een interview af!
45
