De uit Essen afkomstige Eveline Pinseel heeft een zestal weken ergens tussen Zuid-Afrika en Tasmanië in het zuiden van de Indische Oceaan gevaren. Ze onderzocht hoe wind invloed heeft op de capaciteit van de Zuidelijke Oceaan om CO2 (koolstofdioxide) op te nemen uit de atmosfeer. Eveline maakt als doctoraatstudent aan de Universiteit van Gent deel uit van een expeditie met als
doel Antarctica en de impact van de mens op dit continent beter te begrijpen. Het Swiss Polar Institute zette een expeditie op poten om in de Zuidelijke Oceaan, de Sub-Antarctische eilanden en Antarctica zelf onderzoek te doen naar biodiversiteit en het klimaat. Het werkt samen met allerlei onderzoeksteams uit de hele wereld, waaronder ook de UGent.
Onderzoek van boorkernen
Eveline maakt deel uit van het onderzoeksteam van het British Antarctic Survey (BAS). Het BAS onderzoekt tijdens deze missie boorkernen van meren en veengebieden op de eilanden in de Zuidelijke Oceaan.
Oceanen nemen CO2 op
Eveline legt uit: “Het zijn niet alleen bomen die CO2 opnemen uit de atmosfeer. Oceanen, en vooral de Zuidelijke Oceaan rondom Antarctica, nemen een enorme hoeveelheid CO2 op. Het doel van ons onderzoek is om na te gaan hoe de windsterkte in deze regio gevarieerd is doorheen de tijd en wat de relatie is tussen de sterkte van de westenwind – de dominante windrichting – en de hoeveelheid CO2 die door de Zuidelijke Oceaan wordt opgenomen.”
Klimaatmodellen
“Ongeveer 43% van de globale capaciteit van de oceanen om CO2 op te nemen wordt geleverd door de Zuidelijke Oceaan. Maar door veranderingen in de sterkte van de westenwind zou dat kunnen verminderen. Sterke winden brengen namelijk koolstofrijk water vanuit diepere lagen naar de oppervlakte. Bij verhoogde wind wordt er meer zout van de zee naar de eilanden getransporteerd. Dat verandert vervolgens de samenstelling van het veen en de meren.
Toekomst voorspellen
Door boorkernen te nemen kunnen we een tijdssequentie bekomen die ons toelaat om aan de hand van biologische overblijfselen zoals diatomeeën (eencellige algen) de windsterkte doorheen de tijd te reconstrueren. In delen van de boorkern die overeenstemmen met periode met meer wind en dus meer zout, zullen we namelijk andere soorten algen vinden dan in periodes met minder wind.
Door deze gegevens te koppelen aan reeds gekende veranderingen in CO2-concentraties doorheen de tijd, kunnen we inschatten of er in de toekomst meer of minder CO2 zal worden opgenomen bij toenemende windsterkte. Als de Zuidelijke Oceaan in de toekomst minder CO2 zal opnemen, dan moeten we hier rekening mee houden in de klimaatmodellen die de klimaatsverandering, veroorzaakt door de mensheid, voorspellen.”
Eencellige algen
Eveline concentreert zich vooral op diatomeeën of kiezelalgen. Deze eencellige algen zijn niet met het blote oog waarneembaar maar behoren wel tot de belangrijkste zuurstofproducenten op aarde. Ze zijn werkelijk onze longen en kunnen ons een inkijk geven in het verleden van onze planeet. Het schip vaart volledig rond Antarctica en houdt halt op verschillende eilanden. Eveline vaart mee van Kaapstad tot Hobart in Tasmanië. Haar reis duurt een zestal weken. Op de website van het Swiss Polar Institute vind je nog veel meer informatie over de expeditie. We wensen Eveline alvast veel succes met haar onderzoek!
Bekijk hier het eerste deel van de reis!
Bron en beeldmateriaal: gemeente Essen
JH