Geen reden meer om niet te starten met het Nationaal park Kalmthoutse Heide

In december 2023 trok de Boerenbond naar het Grondwettelijk Hof om de erkenning van drie Nationale parken te laten vernietigen wegens gebrek aan inspraak. Volgens Boerenbond zou het openbaar onderzoek niet volgens de regels zijn verlopen, waardoor de stem van landbouwers onvoldoende gehoord werd tijdens het erkenningsproces.

Uitspraak

Het Grondwettelijk Hof heeft een uitspraak gedaan over het dossier en heeft de argumentatie van de landbouworganisatie verworpen. Het hof volgt de redenering van Boerenbond niet en gaat dus niet in op het verzoek om het Vlaamse parkendecreet gedeeltelijk te vernietigen. De Boerenbond vreesde dat Nationale parken mogelijk de activiteiten of vergunningen van haar leden zouden kunnen beperken.

Ongerustheid weggenomen

Het Grondwettelijk Hof heeft bepaald dat de masterplannen en operationele plannen niet gebruikt kunnen worden om vergunningen te weigeren, noch om eigendomsbeperkingen op te leggen of over te gaan tot onteigeningen. Hierdoor wordt de ongerustheid bij de lokale landbouwers weggenomen over de gevolgen van de Nationale parken voor hun bedrijfsvoering. Er is dus geen enkele reden meer om het Nationaal Park Kalmthoutse Heide te vertragen. De nieuwe Vlaamse minister van Landbouw en Omgeving, Jo Brouns, verenigt portefeuilles, die in de vorige regering nog lijnrecht tegenover elkaar stonden. Hij zet zich in om natuurorganisaties en boeren opnieuw samen te brengen aan onderhandelingstafel, met als doel de eeuwenoude bondgenoten te herenigen. GroenRand verwelkomt dit en heeft daarom een opvallend voorstel gelanceerd. De natuurvereniging pleit voor de aanstelling van een bemiddelaar om grondeigenaren, landbouwers en natuurverenigingen samen te brengen.

Jaarthema

Als jaarthema 2025 heeft GroenRand ‘samenwerken’ gekozen, in de hoop de dialoog weer op gang te brengen. De natuurvereniging verwacht daarom van de minister een initiatief. Het beoogde Nationaal park zou starten met de huidige grenzen van Grenspark Kalmthoutse Heide en uitbreiden met Natura 2000-gebieden aan zowel de noordkant (Brabantse Wal en Markiezaatsmeer) als de zuidkant (militaire schietterreinen en andere gebieden rond de Antitankgracht). Als de Schietvelden en de Kalmthoutse Heide worden verbonden, zou de Voorkempen ongetwijfeld het grootste ven- en heidegebied van Vlaanderen worden, een titel die het verdient. GroenRand bevordert netwerken in ons landschap, die natuurkerngebieden en de omliggende gebieden verbinden tot een coherent geheel, waardoor natuurkernen niet langer geïsoleerde ‘eilanden’ zijn. Voor het behoud van biodiversiteit is het essentieel om verbindingen te creëren tussen kleine natuurgebieden. Dit vergemakkelijkt migratie, verspreiding en genetische uitwisseling tussen soortenpopulaties. GroenRand toonde bijvoorbeeld aan dat beschermde soorten binnen de Schietvelden onder een toenemende druk komen te staan. Het gaat hier over twee uitzonderlijk grote natuurgebieden, met enkele van de best bewaarde stukken natte heide in Vlaanderen. In december 2022 heeft GroenRand ervoor gepleit om het Klein en het Groot Schietveld zo snel mogelijk met elkaar te verbinden. Deze vraag werd ondersteund door een studie van de bureaus Hesselteer.

Foto’s: Chris Blommaert
Cartoon: Gie Campo

2