Huisartsen kunnen veel efficiënter werken met de juiste assistentie

Als je iets mankeert wil je snel naar een arts kunnen. Maar een manco in de wetgeving zorgt voor vollere artsenspreekuren, langere wachttijden en hogere kosten. Is de voor de hand liggende vraag: waarom wordt niet iets aan dat manco gedaan?

Het spreekuur zou veel minder belast worden

“Al zeker sinds 2007, en mogelijk zelfs langer, streven artsen van huisartsenpraktijken ernaar om hun assistenten meer bevoegdheden op medisch vlak te geven”, vertellen Nele Franckx en Machteld Driesen van huisartsenpraktijk De Driesprong. Machteld en Nele kaarten dit nijpende probleem aan, in overleg met meerdere huisartsen, die dit standpunt volmondig delen. “Eenvoudige, medische handelingen, zoals bloeddruk meten, een ECG, hechtingen verwijderen, de prikpil, … zouden dan heel gemakkelijk door de assistenten gedaan kunnen worden. Hierdoor zou het normale spreekuur veel minder belast worden. Een win-winsituatie voor zowel arts als patiënt. Artsen kunnen zich dan concentreren op hulpvragen waar meer medische aandacht voor nodig is en zo de kwaliteit van hun praktijkvoering garanderen.”

Meer ondersteuning is broodnodig

“De meeste huisartsenpraktijken schreeuwen om meer ondersteuning en zouden graag een opleiding voor hun assistenten zien. Iets wat in Nederland heel normaal en ingeburgerd is. Echter, in België zijn er uitsluitend opleidingen voor medisch secretaresse, maar die betreffen enkel administratieve en geen eenvoudige, medische handelingen. Ze zijn in dat opzicht dus geen ondersteuning voor de praktijk. Dit alles is te wijten aan een manco in de wet, die ervoor zorgt dat hier geen wettelijke omkadering, en dus geen financiering, voor is.”

Omslachtig en kostbaar

“Zelfs verpleegkundigen, die jarenlange praktijkervaring hebben, en besluiten om in een huisartsenpraktijk te gaan werken, mogen deze handelingen niet doen. Tenzij ze zich registreren en op zelfstandige basis gaan werken, wat aanzienlijke sociale bijdragen met zich meebrengt, plus een boekhouding en verplichte verzekeringen. Een zeer omslachtig en kostbaar proces, terwijl de benodigde ervaring in overvloed aanwezig is. Het is zeer zeker niet de bedoeling om verpleegkundigen naar praktijken te trekken, maar soms wordt er door hen zelf voor gekozen. Bijvoorbeeld vanwege gezondheidsredenen, omdat de reguliere zorg te zwaar wordt. Bovendien zijn verpleegkundigen voor de eenvoudige medische handelingen, die op een huisartsenpraktijk uitgevoerd kunnen worden, eigenlijk overgekwalificeerd. Dat zijn handelingen die perfect door een arts aan de praktijkassistent gedelegeerd kunnen worden.”

Onnodige kosten voor patiënten en mutualiteiten

“Daarom wordt er al jaren door huisartsen gestreden voor een opleiding, waar assistenten deze vaardigheden kunnen leren en daarmee dus bevoegd zijn. Voor de overheid is het een kostbare ingreep om dit op te starten. Dit weegt echter niet op tegen de onnodige kosten die patiënten nu moeten maken en waar ook de mutualiteiten mee belast worden. Een andere, veel goedkopere, oplossing is een korte opleiding voor huisartsen. Die hebben alle medische kennis in huis, kunnen zo als mentor fungeren en zorgen voor een correcte kennisoverdracht. Dit eventueel gekoppeld aan een examen of certificaat.”

Dure artsen eenvoudige handelingen laten verrichten

“Zo kunnen praktijkassistenten taken uitvoeren die nu door artsen worden gedaan. En niets is zo inefficiënt als dure mensen, artsen dus, eenvoudige medische handelingen laten uitvoeren. Handelingen die perfect gedelegeerd kunnen worden, onder supervisie van een arts. Op termijn is dit goedkoper, daarbij wordt de werkdruk voor artsen, spoed en specialisten zo enorm verminderd. Nu gaan patiënten naar de spoed als ze, volgens hen, niet snel genoeg bij een huisarts terecht kunnen.”

Kostbare tijd werd en wordt opgeslorpt

“Het gebrek aan de zo broodnodige extra capaciteit werd nog eens over duidelijk door de coronacrisis. Soms moesten mensen wel twee weken of langer wachten voor ze bij hun huisarts terecht konden. De spreekuren zaten vol en de telefoonlijn was overbelast. Gewoon omdat alle kostbare tijd werd opgeslorpt, vanwege alle eenvoudige handelingen die via de arts moeten. Terwijl praktijkassistenten die heel gemakkelijk hadden kunnen overnemen! Dit zorgt voor grote frustratie bij patiënten én bij artsen, die hun tijd nodeloos zien verdwijnen. Tijd die ze hadden kunnen gebruiken voor medische problemen, die meer aandacht vragen. Ook bepaalde taken kunnen hierdoor niet worden uitgevoerd en moeten mensen doorverwezen worden naar ziekenhuizen. Met als gevolg dat de wachtlijsten daar weer langer worden.”

Druk zal alleen maar zwaarder worden

“Al deze problemen vragen om een helder en regelgevend kader van de overheid en een gepaste financiering voor zowel de praktijkassistenten (degelijke opleidingsmogelijkheden en erkenning van de job) en de verpleegkundigen. Zolang de overheid de ogen sluit voor deze, zeer dringende, praktijkproblemen, zal de druk op artsen en medisch personeel alleen maar zwaarder worden. Dit ten koste van de zorg en de patiënten!”

NN