Er is een nieuwe Vlaamse Regering, een nieuwe minister voor omgeving en landbouw met daaraan verbonden een nieuw regeerakkoord. In hoeverre geeft dit repercussies voor GroenRand?
Dirk Weyler: “In haar regeerakkoord en in de beleidsnota Omgeving streeft de Vlaamse Regering ernaar de Europese natuurdoelen in Vlaanderen voornamelijk te realiseren binnen de beschermde gebieden. Hierbij wordt voortgebouwd op de versnelling die in de vorige legislatuur is ingezet, met als doel grote en samenhangende natuurgebieden te creëren. Ook buiten deze beschermde gebieden zet de Vlaamse regering zich in voor het behoud van kwalitatief hoogwaardige natuur. Hoewel dit veelbelovend klinkt, ontbreken vaak budgetten, specifieke streefcijfers en concrete doelstellingen, wat de geloofwaardigheid ondermijnt. Onze Nieuwjaarswens is duidelijk: 2025 moet het jaar zijn waarin een langetermijnvisie wordt uitgewerkt en de benodigde financiering wordt voorzien om de natuurdoelstellingen in het GroenRand-projectgebied te realiseren.”
Blijven jullie achter het principe van een Nationaal park Kalmthoutse Heide staan?
Dirk Weyler: “Indien de Schietvelden en de Kalmthoutse Heide met elkaar verbonden worden, zou de Voorkempen zonder twijfel het grootste ven- en heidegebied van Vlaanderen worden en de titel van Nationaal park verdienen. Aan Nederlandse zijde werd deze status reeds erkend, waarom zouden we dan achterblijven? Landbouwers en particuliere eigenaars kunnen uit eigen beweging bijdragen aan de doelstellingen van een Nationaal park. Nationale parken stellen geen bijkomende eisen aan landbouwers of bedrijven op het gebied van vergunningen. De landbouwers in de streek zijn eigenlijk goede buren die bereid zijn op vrijwillige basis samen te werken om natuurdoelen te bereiken. Indien zij besluiten deel te nemen, blijft de vergunningverlening onveranderd volgens de huidige wetgeving. Niettegenstaande dit alles blijft het protest toch nazinderen en daar willen we rekening mee houden. We hebben duidelijk gemaakt dat we bereid zijn om alternatieven en een compromis te aanvaarden. Het lijkt misschien verrassend, maar voor GroenRand is het oprichten van een Nationaal park momenteel niet noodzakelijk, mits er voldoende financiering is om het Masterplan en Operationeel Plan te ondersteunen.”
Lees ook dit artikel van Noordernieuws.be
Wat houdt dit dan in en waarvoor dient deze financiering?
Dirk Weyler: “GroenRand vindt het van cruciaal belang dat er een stabiel budget wordt verzekerd voor het herstel en de versterking van het grootste heidegebied in Vlaanderen. Daarom pleit GroenRand voor een logische indexering van het huidige Grenspark-budget. Indien de term ‘Nationaal park’ zorgen baart bij landbouwers en grondeigenaren, kan de benaming ‘Grenspark Kalmthoutse Heide’ behouden worden, mits het budget toereikend is om het Masterplan te ondersteunen. Het is voor GroenRand van belang dat er een meerjarenplan wordt opgesteld waarbij de nodige fondsen worden voorzien voor de verbinding Schietvelden, de versterking en het herstel van de Antitankgracht en de financiering voor het aanpakken van de prioritaire knelpunten via een ontsnipperingsplan. Er dient tevens een budget te worden toegekend aan het Grenspark om de samenwerking tussen landbouwers, grondeigenaars en natuurverenigingen te bevorderen. Dit zou voor onze natuurvereniging een acceptabel compromis zijn. Een eerste goede stap in de juiste richting had het Strategisch Project ‘De Antwerpse Rand Verbindt’ kunnen zijn. Hoewel iedereen het eens was en de jury positief oordeelde, werd er geen budget voorzien.
Als er aan het begin van de legislatuur al geen geld is, is dat op zijn minst zorgwekkend en belooft het niets goeds voor de toekomst. Voor ons waren hierbij drie projecten belangrijk: openleggen Antitankgracht t.h.v. kruispunt Moerhoflaan-Noorderlaan (gedempte gedeelte), de ecologische verbinding tussen Klein en Groot Schietveld ter hoogte van Essensteenweg en Bredabaan en de aanpak verdrogingsproblematiek van de Laarse Beek.”
Lees ook: Strategisch project valt naast de prijzen
Jullie blijven dezelfde standpunten steeds herhalen, heeft de Vlaams Regering geen oor naar jullie argumenten?
Dirk Weyler: “Ons verlanglijstje is duidelijk en doordacht en beargumenteerd door talrijke studies en onderzoeken die georganiseerd werden door de Vlaamse overheid zelf, maar toch blijven de budgetten achter en dat is een vervelende zaak. De Antitankgracht is een essentiële ader om de bos- en natuurgebieden die noodzakelijk zijn voor het Masterplan Kalmthoutse Heide (Vlaamse zijde) en de klimaatgordel (De Nieuwe Rand) te verbinden. Als startpunt voor een ontsnipperingsplan zou mogelijk het soortenbeschermingsprogramma voor de otter kunnen dienen, zoals beschreven in het achtergrondrapport-SBP-otter (p. 68). Dit programma – waarvan de Antitankgracht deel uitmaakt – is inmiddels goedgekeurd, waarbij ontsnippering en waterkwaliteit belangrijke elementen zijn. Omdat een soortenbeschermingsprogramma wordt vastgesteld door de minister, zijn de gekozen maatregelen bindend. Deze ‘paraplusoort’ en ambassadeur van hoogwaardige natuur zorgt ervoor dat, als de otter in een gebied aanwezig is, ook andere diersoorten floreren dankzij de gunstige omstandigheden. We vragen een duidelijk budgettering en meerjarenplan om dit soortenbeschermingsplan in samenwerking met de Nieuwe Rand (klimaatgordel – projectenportfolio), ANB en het Regionaal Landschap de Voorkempen uit te voeren.”
Jullie benadrukken ook het belang van de verbinding tussen het Groot en Klein Schietveld, maar ook dit dossier blijft blijkbaar aanmodderen?
Dirk Weyler: “Het Groot- en Klein Schietveld maken deel uit van het Natura 2000-netwerk en herbergen zeer zeldzame habitats die cruciaal zijn voor de instandhoudingsdoelstellingen van verschillende soorten. De potentiële meerwaarde van een ecologische verbinding tussen deze 2 gebieden is daarom aanzienlijk. De Schietvelden liggen dicht bij elkaar, maar zijn momenteel gescheiden door kruisende verkeersinfrastructuur (Essensteenweg, Bredabaan en lokale wegen), woongebieden, recreatiezones en industriegebieden. Uit overleg met lokale overheden en andere betrokken partijen in het complexe project De Nieuwe Rand blijkt dat het tussenliggende gebied onder druk staat door toenemende bebouwing. Het ontwerp-onderzoek van Studiebureau Hesselteer, specifiek het gebiedsprogramma ‘Klimaatgordel’, geeft prioriteit aan deze verbinding vanwege de urgentie. Departement Omgeving heeft een studie besteld omdat het Klein en Groot Schietveld twee uitzonderlijk grote natuurgebieden zijn waar de best bewaarde stukken natte heide in Vlaanderen te vinden zijn. Hopelijk neemt de Vlaamse overheid de besluiten van haar eigen studie serieus door passende budgetten te voorzien?”
Hebben jullie nog bijkomende aandachtspunten voor de nieuwe Vlaamse Regering?
Dirk Weyler: “De nieuwe Vlaamse minister van Landbouw en Omgeving, Jo Brouns, verenigt twee portefeuilles die in de vorige regering nog onverenigbaar waren. Hij streeft ernaar om natuurorganisaties en boeren weer samen aan tafel te krijgen. We vragen aan de minister om een budget voor het Grenspark te voorzien om deze samenwerking te bevorderen. Als de prijzen van de winkelkar stijgen, dan is het maar logisch dat het budget van het Grenspark ook omhoog gaat. Wij blijven strijden voor een automatische indexering.”
Hebben jullie nog een superwens voor 2025?
Dirk Weyler: “De oude Grieken promootten al lang geleden ‘een gezonde geest in een gezond lichaam’, en inmiddels weten we allemaal dat het een niet zonder het ander kan. In 2025 willen we echter een nieuw motto lanceren: ‘Een gezonde mens in een gezonde natuur.’ Maar om de natuur weer gezond te krijgen, verwachten we meer inspanningen van de overheid. We zijn ervan overtuigd dat we haalbare doelen naar voren schuiven, aangezien deze allemaal op een of andere manier worden gesteund door de Vlaamse Overheid. Helaas blijven de budgetten achterwegen. Onze enige wens voor 2025 is meer financiering om onze ambities praktisch te realiseren.”
Foto’s: ©Chris Blommaert
DW