Trots op mijn beroep. Sarah Hoeck vertelt!

Via haar wens om iets met mensen te doen werd het latere beroep van Sarah Hoeck (40) bepaald. Als Programma Manager werkt ze bij het Centrum voor Kankeropsporing, bevolkingsonderzoek dikkedarmkanker.

Ieder mens is uniek

“Ik studeerde maatschappelijk werk, omdat ik altijd al iets met mensen wilde doen, iets dat met mensen te maken heeft”, vertelt Sarah. “Na mijn opleiding ging ik naar de Universiteit in Antwerpen en studeerde Sociologie om mijn kennis te verdiepen. De interacties tussen mensen heb ik altijd interessant gevonden en hoe ze vanuit hun achtergrond en/of leefomstandigheden reageren op het leven. Veel hangt af van uit welk ‘nest’ je komt. Met name medische sociologie is uitermate boeiend. We zijn allemaal mensen, maar iedereen is uniek en maakt de eigen keuze op het gebied van gezondheid.”

Vlaams bevolkingsonderzoek

“Na het halen van mijn doctoraat ging ik werken bij het Centrum voor Kankeropsporing. Tijdens mijn studie deed ik, in opdracht van de overheid, onderzoek om na te gaan hoe we dit Vlaamse bevolkingsonderzoek konden gaan leiden. Ik zat in een team van onderzoekers van de Universiteit Antwerpen en deze opdracht sprak me meteen aan. We wisten dat het bevolkingsonderzoek er aan kwam en zijn begonnen aan de voorstudie. Dit deden we in drie verschillende sociaal-economische regio’s. Enerzijds werden de mensen per post uitgenodigd, de andere groep via de huisarts. Er bleek een groot verschil in opkomst: er werd veel meer op de uitnodiging per post gereageerd.”

6% heeft een afwijkend resultaat

“Elk jaar versturen we tussen 760.000 en 850.000 brieven en ongeveer 1 op de 2 doet mee aan het onderzoek. Mijn belangrijkste taak is het onderzoek te verbeteren. Het blijkt namelijk, dat uit elk uitgestuurd onderzoek waar ook daadwerkelijk mensen aan meewerken, 6% een afwijkend resultaat heeft. Van die 6% wordt bij 4 op de 100, die een colonscopie heeft ondergaan, invasieve dikkedarmkanker gevonden, stadium 3 – 4. Dikkedarmkanker ontstaat altijd uit poliepen die bloed kunnen afgeven. Het is een langzame kanker en het kan tot tien jaar duren voor er uitzaaiingen zijn.”

Enquête of interview

“We hebben mensen die niet meededen een enquête gestuurd of geïnterviewd in verband met de motieven waarom ze niet meededen aan het onderzoek. De meest voorkomende waren:

• Uitstel (ik doe het later wel) en daar kwam afstel van,
• andere prioriteiten, en
• ik heb geen klachten, ik voel me goed.

Dat zijn de mensen die het idee van preventie niet begrijpen. Bevolkingsonderzoek is juist voor mensen die geen klachten hebben, want daar gaat het om.”

Belangrijke rol huisarts

“Het onderzoek is voor mensen van 50 tot 74 jaar. Onder de 50 komt het minder voor, al zijn er uitzonderingen. Zouden we die cijfers zien veranderen, dan wordt het wel uitgebreid. Na 74 moet het individueel worden bekeken, bijvoorbeeld in samenspraak met de huisarts. Een gezonde 74+’er absoluut, maar vaak spelen er al andere kwalen mee. Ook kan de verdoving na die leeftijd averechts uitwerken. Dus dan heeft de huisarts een belangrijke rol om dit te bespreken.”

Een poliep bloedt niet altijd

“De groep die niet meedoet en moeilijk te bereiken is, is mijn grootste streven. We zien ook daadwerkelijk aan de cijfers dat sinds het begin dat sinds het begin van het bevolkingsonderzoek in 2013, de invasieve dikkedarmkankers in Vlaanderen dalen. Dit omdat de voorlopers sneller worden opgespoord. Er zijn zelfs mensen die die uitslag ‘afwijkend’ krijgen en toch geen onderzoek laten doen. Die gaan dan bijvoorbeeld voor een tweede test naar de huisarts. Maar een poliep bloedt niet altijd. Die uitslag is dan niet afwijkend en dan wordt gezegd: ‘Jullie onderzoek klopt dus niet.’ Terwijl juist het tweede onderzoek via de huisarts dan niet klopt, gewoon omdat een poliep niet altijd bloedt.”

Van een colonscopie merk je niets

“Een colonscopie klinkt niet leuk en staat bekend als een naar onderzoek, maar in praktijk blijkt dat je er totaal niets van merkt. Daarnaast krijg je ook meteen de uitslag, het is dus echt geen reden om niet mee te doen. Dikkedarmkanker is de tweede meest voorkomende kanker bij vrouwen, borstkanker staat op de eerste plaats. En bij mannen de derde meest voorkomende, long- en prostaatkanker staat op de eerste en tweede plaats. Mensen met een afwijkend resultaat zeggen ook nogal eens: ‘Doe ik over twee jaar wel, bij het volgende bevolkingsonderzoek.’ Maar die uitnodiging krijgen ze niet, wel terug het advies een colonscopie te doen en die brief gaat ook naar de huisarts. De huisarts heeft hier een belangrijke rol in, want die staat nader tot de patiënt.”

Geen stoelgangtest

“Mensen die drie keer achter elkaar niet hebben meegedaan krijgen geen stoelgangtest meer toegestuurd, maar wel een brief waarin het belang van de test nog eens wordt uitgelegd. Dan kunnen ze alsnog een test aanvragen. Ook die brief gaat naar de huisarts, want die kan een sterk adviserende rol hierin hebben. We zien dan dat 3% hiervan alsnog opstuurt, wat de genezingskans ten goede komt. Helaas blijft de deelname stabiel, zo rond de 50%. Essen en de buurgemeenten scoren hoger dan het Vlaams gemiddelde, wat geweldig is!”

Trots op mijn beroep

“Ik ben trots op mijn beroep, omdat we het aantal dikkedarmkankers in Vlaanderen doen dalen. We werken in een geweldig, heel divers team door heel Vlaanderen. Met z’n allen zetten we ons zo goed mogelijk in, om kankers zo vroeg mogelijk op te sporen. Ons team doet in totaliteit onderzoek naar drie bevolkingsonderzoeken: dikkedarm-, baarmoederhals- en borstkanker.”

NN

90