Strategisch project valt naast de prijzen

3 weken geleden Essen, Kalmthout, Kapellen, Nieuws, Stabroek

Na de Gebiedsdeal Droogte ‘De Antwerpse Rand Onthardt’, hebben de ‘strategische samenwerking rond de Antitankgracht’, het provinciaal gebiedsprogramma ‘Groen Kruis’ en het complexe project De Nieuwe Rand opnieuw hun krachten gebundeld onder de naam ‘De Antwerpse Rand Verbindt’.

Stedelijke agglomeratie

De aanleg van wegen, lintbebouwing en de uitbreiding van woongebieden hebben de open ruimte aan de rand van Antwerpen (klimaatgordel) gefragmenteerd en de druk op de overgebleven groene zones verhoogd. Dit leidt tot een gefragmenteerd landschap met toenemende verharding en concurrentie tussen verschillende functies zoals wonen, industrie, natuur en landbouw. De klimaatgordel rond Antwerpen vertoont kenmerken van een stedelijke agglomeratie met grote villaparken, dorpscentra, verkavelingen, lintbebouwing, recreatie- en sportfaciliteiten, zorginstellingen, dienstverlening op bovenlokaal niveau, baanwinkelcomplexen en bedrijven. Daarnaast biedt het gebied open ruimtes met bronnen en beken, heide, bos- en natuurgebieden, en onroerend erfgoed.

Cruciale schakel

Een van de meest opvallende kenmerken, is de blauwgroene structuur die zich een weg baant door het gebied. De Antitankgracht, die door de klimaatgordel stroomt, verbindt verschillende beekvalleien en fungeert als een cruciale schakel tussen de omliggende bossen en natuurgebieden. De groene structuur staat echter steeds meer onder druk door verdergaande processen van versnippering, verkaveling, etc.
Deze ontwikkelingen maken de GroenRand-regio kwetsbaarder voor de gevolgen van klimaatverandering, zoals hittegolven en wateroverlast. In de afgelopen jaren hebben talrijke belanghebbenden in het gebied samengewerkt aan een geïntegreerde en breed gedragen gebiedsvisie. De geïntegreerde gebiedsvisie en bijbehorende kansenprogramma’s hebben daardoor ook een status gekregen en vormen nu een hefboom voor de uitvoering ervan. Vanuit deze hefboompositie hebben de gebiedsprogramma’s Groen Kruis, Antitankgracht en het complexe project De Nieuwe Rand hun krachten gebundeld. Recentelijk is er vanuit dit samenwerkingsverband een strategisch project ingediend. Onder de noemer ‘De Antwerpse Rand Verbindt’ spannen deze drie initiatieven zich in, om binnen drie jaar een aanzienlijke verandering teweeg te brengen in de noordoostelijke rand van Antwerpen.

Knelpunten en mogelijke oplossingen

Met deze aanvraag zou de gedeelde visie vertaald worden naar concrete realisaties op het terrein, wat een versnelling in de ontwikkeling van het gebied teweeg zou brengen. Verschillende analyses en ontwerpstudies in de regio hebben voor deze aanvraag al knelpunten en mogelijke oplossingen aangewezen, zoals het soortenbeschermingsprogramma voor de otter, de studie ‘De Groene Recreatieve Corridor’, het plan voor de bunzing en het ontwerpend onderzoek Hesselteer voor een ecologische verbinding tussen de Schietvelden, … Mede dankzij organisaties, zoals Groen Kruis, De Nieuwe Rand, de coalitie rond de Antitankgracht en de inspanningen van burgergroeperingen GruunRant en GroenRand, heeft de noordoostelijke rand van Antwerpen een unieke identiteit ontwikkeld. Verschillende administraties, organisaties en politieke partijen hebben voortdurend samengewerkt aan de uitvoering van een gezamenlijke en geïntegreerde visie voor het gebied. Met dit strategische project wilden de partners verdere stappen zetten naar de realisatie van deze visie.

Drie projecten

Voor GroenRand waren hierbij drie projecten belangrijk:
1. Openleggen Antitankgracht t.h.v. kruispunt Moerhoflaan-Noorderlaan in Schilde (goedgekeurd, maar niet geselecteerd project binnen Lokale Gebiedsdeal Droogte);
2. Ecologische verbinding tussen Klein en Groot Schietveld ter hoogte van Essensteenweg en Bredabaan in Brasschaat (conceptontwerpen zijn klaar);
3. Aanpak verdrogingsproblematiek van de Laarse Beek in Brasschaat.

Het Departement Omgeving heeft voor de komende drie jaar 900.000 euro gereserveerd voor drie strategische projecten in de provincie Antwerpen. Het vierde project dat door onze regio werd ingediend, werd niet geselecteerd. Het strategische project is goedgekeurd door de commissie, maar tot GroenRand’s spijt was er niet voldoende budget voor alle succesvolle strategische projecten. Het Departement Omgeving heeft gekozen om de financiële middelen de komende drie jaar te investeren in drie andere strategische projecten in de provincie Antwerpen, waardoor ons project op de wachtlijst blijft. De subsidies gaan naar het Grenspark Groot Saeftinghe, Het Grote Net(e)werk en de Vallei van de Aa. Het Departement Omgeving zal de komende twee maanden nagaan of budgetverschuivingen een oplossing kunnen bieden, hoewel er geen garanties zijn. Het probleem ligt niet bij de inhoud van het strategisch project, maar bij het huidige gebrek aan middelen. Het feit dat het budget aan het begin van de legislatuurperiode al ontoereikend is, belooft weinig goeds.

Bedreigingen

Natuurvereniging GroenRand wil het Departement Omgeving attent maken op het feit dat de achteruitgang van de biodiversiteit en het instorten van ecosystemen tot de grootste bedreigingen voor de mensheid behoren in het komende decennium. Het is essentieel dat Vlaanderen met spoed een samenhangend natuurnetwerk ontwikkelt om de biodiversiteit te versterken en de doelstellingen van de Europese Green Deal te realiseren. Voor de ontwikkeling van een dergelijk netwerk en het beperken van negatieve milieueffecten is aanzienlijke financiering nodig. We zijn afhankelijk van ad-hoc subsidies met vaak strakke deadlines, en er is een tekort aan financiële middelen om de projecten te voltooien. Gezien deze omstandigheden is er een noodzaak voor structurele financiering die is gebaseerd op een langetermijnvisie.

https://groenrand.blogspot.com/2024/10/geen-geld-voor-groenrand.html