Sooi Noldusprijs naar Niemandsland

8 januari 2019 Essen, Evenement, Nieuws

Tijdens de nieuwjaarsreceptie van sp.a Essen werd de Sooi Noldusprijs uitgereikt aan de organisatie en vrijwilligers van Niemandsland. Ook las sp.a Essen voorzitter Jacques Peeters zijn, inmiddels, traditionele nieuwjaarsbrief voor.

Nieuwjaarsbrief

Het is inmiddels een traditie dat de voorzitter van sp.a Essen gebruik van de mogelijkheid om een nieuwjaarsbrief voor te lezen aan alle aanwezigen. In deze brief stond Jacques Peeters stil bij een aantal veranderingen binnen de sp.a-gelederen. Zo zal Jokke Hennekam vanaf de nieuwe legislatuur geen schepen meer zijn, maar zal zij haar rol als fractievoorzitter vervullen. Arno Aerden zal naast Helmut Jaspers plaats nemen in het schepencollege. Ook wordt Diane Van Ginderen voorgesteld als nieuw sp.a gemeenteraadslid. In de nieuwjaarsbrief staat Jacques Peeters ook nog stil bij het vertrek van Swa Veraart die niet meer in de gemeenteraad zetelt.

Kiezen is verliezen

Naast dat de voorzitter van sp.a Essen stil stond bij de personele verschuivingen, ging hij onder andere in op de uitslag van de verkiezingen van 14 oktober 2018. Deze uitslag was complex, waardoor sp.a Essen moest kiezen tussen het aangaan van een andere coalitie of het voorzetten van de samenwerking met CD&V. Uiteindelijk hebben ze gekozen om de samenwerking van de twee afgelopen legislaturen voort te zetten en deze verder uit te werken. Jacques Peeters geeft wel aan dat het, gezien de uitslag, moeilijk was om te kiezen en laat dan ook blijken dat kiezen een beetje verliezen is. Ook zegt hij dat sp.a rekening zal houden met verkiezingsuitslag, om op deze manier het vertrouwen te winnen van de Essenaren.

Sooi Noldusprijs

Tot slot was het woord aan Jokke Hennekam voor de uitreiking van de Sooi Noldus prijs. Hiervoor had zij een heldere toespraak op papier gezet, waarin zo ook stil stond bij wie Sooi Noldus was en wat hij heeft betekend voor de Essense socialisten. Uiteindelijk wist Jokke daar heel mooi een bruggetje te maken naar Sooi, die zelf ook de grote oorlog had meegemaakt. Daarna kregen verschillende betrokkenen en vrijwilligers van Niemandsland de prijs uitgereikt uit handen van Jokke Hennekam, Steff Nouws (CD&V-raadslid) en kleindochter Yoke Noldus.

Naast de twee toespraken en de uitreiking van de Sooi Noldusprijs werd de nieuwjaarsreceptie ook nog opgesierd met een vers frietje, warme soep, cake en een drankje.

Toespraak Jokke Hennekam

“Beste aanwezigen en NIEMANDSLANDERS,

Het is mij een eer en een genoegen, om ook dit jaar weer — en voor de derde keer op rij— onze SOOI NOLDUS solidariteitsprijs uit te reiken.

Voor de ouwe garde, voor de ‘Die hard’ socialisten moet ik niet uitleggen wie Sooi Noldus was en wat hij voor Essen heeft betekend. Maar voor de nieuwkomers in onze gemeente en voor de laureaten van vandaag, zijnde ALLE vrijwilligers die voor en achter de schermen van NIEMANDSLAND, de musical, hebben meegewerkt, is een beetje duiding en een woordje uitleg wel op zijn plaats.

FRANS of SOOI NOLDUS werd geboren op 19 oktober 1897 , in een gezin met 8 kinderen, hij volgde als 12 jarige een opleiding als diamantbewerker en werkte daarna 5 jaar in Antwerpen in erbarmelijke omstandigheden 10 uren per dag en 6 dagen per week. Sooi zou de ellende, de onmacht en de onwetendheid van het proletariaat nooit vergeten: het bleef hem beroeren voor de rest van zijn leven.

Hij had een eigen “sociale dienst”, ten behoeve van al wie administratieve hulp nodig had. Hij liep alle instanties plat tot hij gerechtigheid kreeg en hij deed dat ook voor mensen van ‘de Overkant’ zoals hij andersgezinden steevast noemde. Als hij ’s avonds van zijn werk thuiskwam, zaten er meestal een stuk of vijf dorpelingen in zijn huiskamer te wachten, ieder met hun eigen probleem. Het gebeurde dat hulpvragers ‘van-den-overkant’, op de duisternis wachtten, opdat niemand hen bij ‘dieje rooie’ zouden zien aankloppen.

Sooi zelf was uitermate trots en blij dat hij socialist was. En op zijn 75ste verjaardag formuleerde hij het in zijn gelegenheidstoespraak als volgt: Ik heb altijd drie idealen voor ogen gehad:

De minderbegoeden helpen, ze verdedigen en voor hun rechten instaan en opkomen
Zorgen dat het onderwijs voor iedereen toegankelijk is en zie daar mijn bijdrage tot de verwezenlijking van het officieel onderwijs in onze gemeente.
Het ijveren voor vrede in deze wereld, nooit geen oorlog meer, niet enkel in woorden, maar ook in daden omgezet.

“IK BEN BLIJ DAT IK SOCIALIST BEN” was een uitspraak die hij vaak deed. Het is een ontroerende synthese van een leven, vol idealen van een utopische schoonheid. Het is ook de titel van een boek over zijn leven, geschreven door Ivo Huysmans.

Uiteraard heeft Sooi ook de beide wereldoorlogen aan den lijve ondervonden. Het maakte van hem een overtuigde anti-militarist.

In de periode van den Grooten Oorlog hield hij een dagboek bij en het is opvallend dat heel wat beschrijvingen daarin, regelrechte scenes zouden kunnen zijn uit onze musical NIEMANDSLAND;

Ik citeer: ‘Mensen dromden samen, pratend over het onafwendbaar onheil… helaas kwam dat er nog bovenop voor de eenvoudige arme lui, die mitsgadens (!) bestendig te kampen hadden tegen de ellende van het dagelijks leven…’

En hij beschrijft de hartverscheurende taferelen als de mannen hun oproepingsbevel krijgen en vrouw en kinderen moeten achterlaten…

Na enige weken stromen de vluchtelingen Essen binnen: moeders sleepten hun talrijke kroost voort, uitgeput van honger en vermoeienis. Bij ons was er plaats voor 40, maar er werden er 72 opgenomen. Winkels en voedingswaren waren totaal uitverkocht. Maar gelukkig zette na enkele weken het neutrale Nederland zijn grenzen open.

Ook ons gezin vluchtte over de grens, naar Zwijndrecht, maar na 4 weken besloot vader Noldus terug te keren.

Als Sooi door de Duitsers wordt opgeëist om in Duitsland te gaan werken, vlucht hij via Roosendaal naar Engeland. En hij schrijft: ‘Op 19 okt 1915 werd ik 18 jaar en vanaf dat moment startte mijn opleiding en 2 maanden later maakte ik kennis met het afschuwelijke oorlogsmonster.’

Hij zou 4 jaar aan het front blijven.

En schrijft daarover: ‘We geraakten steeds meer afgestompt, wisten van tijd noch dag, behalve als de postbode ten tonele verscheen. Dan werd begerig naar de vaak besmeurde en gekreukte brieven gekeken…’ en ook nog over de frontsoldaten: ‘Het dient gezegd dat de fronters een sterk gevoel van samenhorigheid hadden en zich onderling gedroegen als ware broeders, voor wie solidariteit en dienstbetoon geen ijdele woorden waren’ en dan geeft hij enkele voorbeelden van wat hij “OFFERVAARDIGHEID” noemt.

En het is net deze verbondenheid en solidariteit die ook bij jullie als Niemandlanders zo sterk voelbaar was. Uiteraard, en gelukkig maar, in veel comfortabeler en vredevollere omstandigheden, maar hartverwarmend en bijzonder…. Omdat jullie door jullie engagement een postuum eerbetoon hebben gebracht aan al diegenen die daadwerkelijk in die helse periode hebben geleefd en jullie hebben dat met zoveel overtuiging en bravoure gedaan, dat de Sooi Noldus prijs dit jaar naar niemand anders KON gaan, dan naar jullie !!!’

Klik op de foto’s om een vergroting te zien en door te bladeren met de pijltoetsen of de muis. Druk ESC om af te sluiten.