Noordernieuws.be Nieuwsmagazine van de Noorderkempen
Nachtvlinders zijn voor veel mensen onzichtbaar. Ze hebben met de bijnaam ‘motten’ ook geen al te beste reputatie. Toch zijn ook nachtvlinders een belangrijke schakel in onze biodiversiteit. Ze doen, net als bijen, aan bestuiving en vormen zelf een belangrijke bron van voedsel voor vleermuizen en vogels. Bovendien zijn er veel meer verschillende soorten dan veel mensen voor mogelijk houden. Dat bewijst het onderzoek van vrijwilligers van Grenspark Kalmthoutse Heide. Zij ontdekten meer dan 1000 verschillende soorten nachtvlinders in het gebied. Sinds 2012 loopt een uitgebreid nachtvlinderonderzoek en de resultaten zijn spectaculair.
Indrukwekkende aantallen, uitzonderlijke waarnemingen
Dankzij dit onderzoek weten we nu dat er op zijn minst 1061 soorten nachtvlinders in het Grenspark leven. Bovendien ontdekken we elk jaar nieuwe soorten zoals de essengouduil en oranje dwergspanner uit omliggende tuinen of aanplantingen of zuidelijke soorten zoals de Spaanse vlag en vingerhoedskruiddwergspanner. Echte gebiedseigen soorten zoals de grote bosbeskokermot worden zelden gezien. Zo werd in 2019 voor de eerste keer een koker van de grote bosbeskokermot ontdekt; dit is een zeer zeldzame soort die hier leeft dankzij het grote bosbesbestand op de Kalmthoutse Heide. De Wilgenhermelijnvlinder was al sinds 2000 niet meer waargenomen, maar doet het de laatste jaren weer iets beter en kon dan ook waargenomen worden in het Grenspark. Vermeldenswaardig is dat de heidewitvleugeluil het erg goed doet op de kriekelareduinen en omgeving.
Vrijwilligers vol toewijding en kennis
Vrijwilliger Guus Dekkers vertelt: “Nachtvlinders inventariseren is intensief werk, met onregelmatige uren. We werken vooral ’s nachts met lichtvallen. Dat is een wit laken waarop we schijnen met een speciale kwikdamplamp. De nachtvlinders worden aangetrokken door het licht. Vervolgens fotograferen we ze, determineren we de vlindersoorten en laten we ze terug vrij.”
Bijvangsten
Vrijwilliger Vera Vandenbulcke: “Waar ik enthousiast over ben zijn de “bijvangsten”: allerlei andere insecten die zomaar op het laken komen zitten. Wantsen, allerlei soorten kevers, vliegjes, mugjes, gaasvliegen en zo meer. Ook waterinsecten die ‘s nachts op zoek zijn naar een nieuwe stek, landen op het verblindend witte laken. Zo zien we op een paar uur tijd een mooi deel van de onvermoed rijke biodiversiteit langskomen. Soms werken we ook met zogenaamd ‘smeer’. Dat is een brouwsel van suiker en wijn dat we zelf maken en op bomen smeren. Daar komen de vlinders van snoepen en zo kunnen we ze opnieuw fotograferen en determineren. Overdag gaan we ook op zoek naar rupsen of ‘mijnen’. Mijnen zijn vraatsporen van rupsen of insectenlarven die in het blad leven.”
Meer dan vijftig vrijwilligers
Voorzitter Martin Groffen (Grenspark Kalmthoutse Heide): “De inzet en de kennis van onze vrijwilligers is werkelijk indrukwekkend. Er zijn meer dan vijftig vrijwilligers actief in het Grenspark. Ze specialiseren zich allemaal in bepaalde soortengroepen, zoals libellen, reptielen, of in dit geval nachtvlinders. Het vergt veel toewijding en liefde voor soorten om op deze manier aan onderzoek te doen. We zijn zelf ook onder de indruk door de diversiteit aan nachtvlinders die binnen Grenspark Kalmthoutse Heide aanwezig is. Het levert een schat aan kennis op en het toont opnieuw aan dat het gebied een echte hotspot voor biodiversiteit is.”
Bron en foto: Grenspark Kalmthoutse Heide
115
