Het ganse bestuur van GroenRand wenst u en uw familie een gelukkig en gezond 2024 toe. Bedankt voor jullie steun aan ‘Onze GroenRand-natuur’ het afgelopen jaar. Ook in 2024 staat GroenRand, samen met verschillende partners, klaar om onze kostbare natuur te versterken.
Een beetje geschiedenis
De reservatiestrook voor het duwvaartkanaal, een omleidingskanaal voor de duwvaart tussen Oelegem en Zandvliet met een traject dat grotendeels dat van de Antitankgracht overlapt, is definitief in de vuilnisbak verdwenen. Deze plannen werden opgeheven omdat, door de verhoging van de bruggen over het Albertkanaal, een goed alternatief en een goede achterlandverbinding voor de Antwerpse Haven gerealiseerd zal worden. De doorvaarthoogte van 62 bruggen wordt verhoogd naar 9,10 meter, zodat schepen met vier lagen containers over het Albertkanaal kunnen varen. De Antitankgracht (ATG) is ondertussen geselecteerd als natuurverbinding van provinciaal niveau. De gracht vervult een belangrijke verbindende functie tussen de verspreid gelegen natuurlijke gebieden in de Noorderkempen. In maart 2006 is de provinciale projectgroep Antitankgracht opgestart. Er werd beslist om voor de ATG als beschermd landschap een landschapsbeheerplan op te maken. Met de opmaak van dit landschapsbeheerplan werd gestart in juni 2006. Het plan biedt een uitgebreide inventarisatie van de bestaande toestand (zomer 2006), een visie en een pakket aan maatregelen om het landschap te behouden en te versterken. Het plan werd goedgekeurd in maart 2008. In de visie wordt de historische waarde van de Antitankgracht beklemtoond. Conservatie en herstel en aandacht voor de historische- en natuurwaarde vormen de basis voor verschillende acties en maatregelen.
Ontstaan van GroenRand
Doordat er een stilstand was in het dossier, werd natuurvereniging GroenRand in 2016 opgericht. Er werd contact opgenomen met het Regionaal Landschap de Voorkempen (RLDV ) zodat het dossier terug geactiveerd kon worden. Het goedgekeurde landschapsbeheerplan en integraalstudie worden in 2018 gescreend door RLDV. Doel was om prioriteiten in acties te bepalen, verantwoordelijke trekkers vast te leggen om in 2019 te kunnen starten met het uitvoeren, voorbereiden van concrete acties, het zoeken naar budgetten om tot effectieve realisatie over te gaan de komende jaren. GroenRand bracht hieromtrent advies uit, heeft een toekomstvisie ontwikkeld en heeft natuurverbindingen- die gelinkt zijn met de ATG- in kaart gebracht.
Samenhangend natuurnetwerk
GroenRand streeft voor een samenhangend natuurnetwerk dat bestaat uit grote, robuuste natuurgebieden die met elkaar in verbinding staan, zodat soorten zich kunnen verplaatsen van het ene naar het andere natuurgebied. Met onder andere de Blue Deal, het bosuitbreidingsplan, de bijkomende investeringen in het Vlaams Klimaatadaptieplan en het initiatief voor het oprichten van landschaps- en nationale parken zijn er door het beleid al serieuze stappen in de richting van natuurherstel gezet. Het bestuur van GroenRand heeft in 2019 een toekomstplan opgemaakt voor de periode tot 2030. Op basis van een ambitiekaart werden natuurverbindingen uitgetekend. In 2024 hoopt GroenRand dat ze, samen met de verschillende partners, heel wat stapstenen zullen realiseren, zodat soorten zich door het landschap van het ene natuurgebied naar het andere kunnen verplaatsen. Natuurverbindingen of ecologische verbindingen zijn belangrijk in een coherent natuurbeleid en alzo voor de toename van de biodiversiteit.
Interreg-dossier otter is goedgekeurd!
Er werd een interreg-dossier otter ingediend. GroenRand vernam recent dat het Interreg-dossier otter is goedgekeurd! De financiële middelen voor deze projecten komen uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Een mooi eindejaarscadeau! Hierdoor gaan we volgend jaar heel wat zaken in uitvoering kunnen brengen. Samen kunnen we streven om de Antitankgracht-as te ontsnipperen en om de linken met de verschillende natuurgebieden verder te ontwikkelen. De natuurvereniging kan nu echt dromen van een klein otterparadijs. Een achtergrondrapport-SBP-otter bevat de nodige onderbouwing over de manier waarop bepaalde maatregelen uit het soortenbeschermingsprogramma best kunnen worden uitgevoerd om maximaal aan de noden van de soort tegemoet te komen. De Antitankgrachtregio vormt een belangrijke Noord-Zuid én Oost-West verbinding voor de soort. Het voorkomen van de otter langs de Antitankgracht wordt reeds enkele jaren intensief (sinds 2017 tot op heden) opgevolgd door de vrijwilligers van Natuurpunt Antwerpen Noord & Kempen (kerngroep Natuurpunt Brasschaat).
Daarbij werd ook een analyse uitgevoerd waarbij kansen en knelpunten op het traject van de Antitankgracht in detail in beeld werden gebracht. Inmiddels hebben ook de Provincie Antwerpen en Regionaal Landschap de Voorkempen de handen in elkaar geslagen om de Antitankgracht als robuuste ruggengraat of “blauwe draad” tussen de verschillende natuurgebieden te versterken. De Provincie, het Regionaal Landschap en Natuurpunt streven er – in overleg met GroenRand en GruunRant – samen naar om deze as te ontsnipperen en de linken met de verschillende natuurgebieden verder te ontwikkelen.
DW