Noordernieuws.be Nieuwsmagazine van de Noorderkempen
Een kastoorverver (maker) werkte met beverhaar waarvan een hoed geheel of gedeeltelijk van gemaakt werd. Deze hoeden werden meestal zwart geverfd. Kastoor is de oud-Nederlandse benaming voor beverhaar, voor het vilt dat van beverhaar gemaakt wordt en voor een kastoorhoed die daar weer van gemaakt wordt. Vilt van beverhaar was goed bestand tegen water en daardoor geschikt om te gebruiken voor hoeden die tegen regen moesten kunnen.
Waterdichte eigenschappen
De eerste hoge hoeden uit de 16e eeuw waren van een heel ander slag. Het materiaal dat voor deze eerste generatie hoge hoeden werd gebruikt, was vilt gemaakt uit beverbont. Aangezien de Latijnse naam voor de bever Castor Fiber is, werden de hoeden Kastoren genoemd. Veel meer dan tegenwoordig besteedden mannen hun tijd in de buitenlucht, waardoor hun hoed goed bestand moest zijn tegen alle natte elementen van het weer. Het belangrijkste aan een goede hoed was dat hij zacht aanvoelde, door overmatige lijm niet te hard was, geen water opzoog en daarnaast schoon en duurzaam zwart was. De waterdichte eigenschappen van beverpels waren ideaal voor het maken van dergelijke stijlvolle hoeden.
Niet veel bekend
Er is niet heel veel bekend over de samenstelling van een Kastoorhoed. Het weinige dat ik heb kunnen vinden komt uit het boek ‘Volledige verhandeling der manufacturen en fabrieken’ door Johan Hendrik Gottlob van Usti uit 1782. Het blijkt dat er hoeden bestonden die geheel uit bevervilt waren gemaakt, maar dat het maken van dergelijke hoeden een hele toer was, omdat je niet zomaar van beverhaar vilt kon maken.
Staalmeesters
De hoeden van de staalmeesters waren van kastoor, zoals op het schilderij van Rembrandt te zien. De Hollandse man draagt aan het begin van de 17e eeuw een knielange pofbroek. Hij draagt een ‘kastoor’ op zijn hoofd. Dit is een hoed van beverhaar. De band van de hoed was van zilver en werd versierd met edelstenen.
Paul Witters
Foto: Pixabay
13
