Oude en vergeten beroepen van vroeger: macadamsteenklopper

Een macadamsteenklopper was iemand die grote keistenen vergruisde. Macadamwegen hebben een deklaag van steengruis. Macadam is een type zeer open wegverharding en in 1834 ontwikkeld door de Schot John McAdam. Het is opgebouwd uit drie verschillende steenslaglagen. De basis wordt gevormd door grof steenslag, dat voor de stabiliteit zorgt. Dit wordt afgestrooid door het inwalsen van twee kleinere maten grind.

Juiste methode

McAdam geloofde dat de ‘juiste methode’ om stenen te breken voor nut en snelheid werd bereikt door mensen die gingen zitten en met behulp van kleine hamers de stenen zo braken, dat geen van hen groter was dan zes ons in gewicht. Hij schreef ook dat de kwaliteit van de weg zou afhangen van hoe zorgvuldig de stenen over een aanzienlijke ruimte over het oppervlak werden verspreid, één schep per keer. McAdam gaf aan dat er geen stof in de weg mocht worden opgenomen. die water zou opnemen en de weg zou aantasten door vorst. Ook mocht er niets op de schone steen worden gelegd om de weg te binden. De actie van het wegverkeer zou ervoor zorgen dat de gebroken steen zich combineerde met zijn eigen hoeken, samenvloeiend tot een vlak, stevig oppervlak dat bestand is tegen weer of verkeer.

Loopoppervlak

Door zijn ervaring met het bouwen van wegen, had McAdam geleerd dat een laag gebroken hoekige stenen als een stevige massa zou werken en dat de grote steenlaag, die voorheen werd gebruikt om wegen aan te leggen, niet nodig zou zijn. Door de stenen van het oppervlak kleiner te houden dan de bandbreedte, ontstond een goed loopoppervlak voor het verkeer. De kleine oppervlaktestenen zorgden ook voor een lage belasting van de weg, zolang deze maar redelijk droog kon worden gehouden.

Allemaal een beetje technisch, maar onze wegen van ‘pek’ gaan al lang mee.

Paul Witters

16